Het principe van het recht van opstal is letterlijk al eeuwenoud, aangezien het reeds sinds 10 januari 1824 wettelijk is geregeld. Ondanks het feit dat dit recht reeds langer bestaat dan België zelf, is soms toch onduidelijkheid over wat dit precies inhoudt en wanneer je er gebruik van kan maken. Wij geven je dit graag mee.
Het recht van opstal is een zakelijk recht om gebouwen, werken of beplantingen te hebben voor het geheel of een deel, op, boven of onder andermans grond. Via het vestigen van een opstalrecht is het dus mogelijk om eigenaar te zijn van gebouwen, werken of beplantingen, terwijl je niet de eigenaar bent van de grond waarop, waarboven of waaronder deze gebouwen, werken of beplantingen reeds gevestigd zijn of door jou zullen worden opgetrokken.
Iedereen die titularis is van een - zelfs beperkt - onroerend zakelijk recht, kan in principe een recht van opstal vestigen en opstalgever worden, dit weliswaar binnen de grenzen van zijn eigen recht. Naast een grondeigenaar, komt dus ook een vruchtgebruiker, erfpachter of zelfs een opstalhouder hiervoor in aanmerking.
Op zijn beurt kan de opstalhouder aan wie dit opstalrecht wordt toegekend, dit recht vervreemden, verhuren, met een hypotheek belasten of er een erfdienstbaarheid op vestigen. Hierbij zal hij vanzelfsprekend rekening moeten houden met de duur van het opstalrecht.
De opstalhouder kan hiertoe aan de opstalgever een opstalvergoeding verschuldigd zijn en kan tevens beslissen om aan de opstalgever de waarde van de reeds bestaande gebouwen, werken en beplantingen te vergoeden, waarna hij er gedurende de duur van het opstalrecht eigenaar van wordt.
Wat betreft het vestigen van het opstalrecht, zijn navolgende zaken belangrijk:
deze vestiging gebeurt via een authentieke akte aangezien het recht van opstal in de registers van het hypotheekkantoor moet worden ingeschreven, hierbij wordt ook de inhoud van het bodemattest toegevoegd;
de duurtijd van het opstalrecht is maximaal 99 jaar, al kan dit ook eeuwigdurend zijn indien het opstalrecht in kwestie bestemd is voor het openbaar domein, dan wel ondergeschikt is aan een erfdienstbaarheid of een volumevoordeel mogelijk maakt (vb.: bij projecten die bestaan uit afzonderlijke eenheden met verschillende bestemmingen. Denk hierbij aan een gebouw met een commercieel en een residentieel gedeelte dat daarnaast nog beschikt over een ondergrondse parkeergarage en waarbij ieder deel een aparte toegang heeft en er geen gemeenschappelijke delen, maar wel gemeenschappelijke voorzieningen zijn. In dergelijke gevallen kan er via het vestigen van een opstal een soepeler wettelijk kader worden voorzien en kan men het toch wat rigide stelsel van appartementsmede-eigendom vermijden);
er is een registratiebelasting van 5% verschuldigd op de opstalvergoeding en een gewoon registratierecht indien een vergoeding wordt betaald voor de reeds bestaande gebouwen.
Werken tijdens de duur van het opstalrecht
Zolang het opstalrecht loopt, is het de opstalhouder toegelaten om de reeds bestaande gebouwen, werken of beplantingen op, boven of onder de grond weg te nemen, op voorwaarde dat hij hiervoor aan de opstalgever de hierboven reeds aangehaalde waarde heeft vergoed.
Indien de opstalhouder tijdens de duur van het opstalrecht zelf gebouwen, werken of beplantingen optrekt - waarvoor hij vanzelfsprekend over de nodige vergunningen dient te beschikken - en vervolgens terug wegneemt, zal hij de grond moeten herstellen in de staat waarin deze zich bij aanvang van het opstalrecht bevond.
Neemt de opstalhouder deze gebouwen, werken of beplantingen niet weg, dan zal de opstalgever op het einde van het opstalrecht hiervan de eigenaar worden en hiervoor een vergoeding aan de opstalhouder betalen.
Toepassingen van het opstalrecht
Tot slot geven wij je graag een aantal situaties mee, waarin gebruik gemaakt wordt van het opstalrecht:
een grondeigenaar die een recht van opstal verleent aan een bouwpromotor, die vervolgens op het desbetreffende stuk grond een appartementsgebouw opricht (= op de grond)
een eigenaar van een kantoorgebouw of loods, die toelaat om zonnepanelen te plaatsen op het dak (= boven de grond)
bij het bouwen van ondergrondse parkeergarages (= onder de grond)
De inlichtingen zoals meegedeeld op deze pagina zijn louter van algemene aard en kunnen geenszins als sluitende professionele juridische adviesverlening aangepast aan specifieke of concrete persoonlijke omstandigheden worden beschouwd.
WonenWoonvastgoed kopenWoonvastgoed verkopenBouwen & verbouwenVerbouwenOndernemenBedrijfsvastgoed kopenBedrijfsvastgoed verkopenWelke verkoopdocumenten en attesten breng ik in orde als verkoper?
Met welke kosten moet ik rekening houden als ik een bedrijfsgebouw of handelspand wil huren?
OndernemenBedrijfsvastgoed hurenInvesterenInvesteren in vastgoedVastgoed verhuren
Speel video af
Wat is een splitsingsakte?
WonenWoonvastgoed kopenWoonvastgoed verkopenBouwen & verbouwenBouwenVerbouwenOndernemenBedrijfsvastgoed kopenBedrijfsvastgoed verkopenInvesterenInvesteren in vastgoedVastgoed verhuren
Speel video af
Kan de functie van een gebouw zomaar gewijzigd worden?
WonenWoonvastgoed kopenWoonvastgoed verkopenOndernemenBedrijfsvastgoed kopenBedrijfsvastgoed verkopenInvesterenInvesteren in vastgoedVastgoed verhuren
Ook interessant om te lezen
Dewaele zoekt voor jou
Een ruim bedrijfspand, een villa in 't groen of een appartement aan zee. Laat ons weten wat je precies zoekt en ontvang als eerste het meest recente (en discrete) aanbod in je mailbox. En dit nog voor het op de vastgoedwebsites wordt gepubliceerd!
Wij maken gebruik van cookies om jouw gebruikservaring op onze website zo optimaal mogelijk te maken. Daarnaast wensen wij tracking- en advertentiecookies te gebruiken om jouw websitebezoek persoonlijker te maken. Ben je benieuwd naar deze gepersonaliseerde advertenties? Klik dan op “Akkoord”(met ons privacybeleid). Lees meer
Wil je je huis laten schatten of verkopen?
Je browser voldoet niet aan de minimale vereisten om deze website te bekijken. Onderstaande browsers zijn compatibel. Mocht je geen van deze browsers hebben, klik dan op het icoontje om de gewenste browser te downloaden.