Circulariteit biedt een duurzame en toekomstgerichte blik op de bouw.

Wat is circulair bouwen precies?

Circulariteit is een duurzaam alternatief voor het traditionele, lineaire bouwproces. Het concept focust op waardebehoud van onze materialen. Dit kan door materialen te hergebruiken in plaats van ze weg te gooien of door bouwmaterialen te recycleren. Het betekent ook dat bestaande gebouwen een herbestemming krijgen in plaats van gesloopt te worden. Vanaf de ontwerpfase wordt er zodanig te werk gegaan dat gebouwen eenvoudig een andere functie kunnen krijgen.

“Al in de eerste ontwerpfase wordt gekeken naar de verre toekomst van een gebouw”, zegt Nathalie Bisschops van projectontwikkelaar Ciril, onderdeel van bouwgroep Democo. “Gebouwen worden zodanig ontworpen dat ze na verloop van tijd een totaal andere functie kunnen krijgen, zonder dat er een sloopkraan aan te pas hoeft te komen. Zo kan een kantoorgebouw bijvoorbeeld een tweede leven krijgen als residentieel woonproject, als er maar voldoende flexibiliteit is ingebouwd. Denk aan de mogelijkheid om leidingen te verplaatsen zonder een volledige dekvloer of chape te moeten uitbreken, gyproc-muren die eenvoudig gedemonteerd kunnen worden of plafonds die meteen hoog genoeg zijn om ook in woningen te kunnen dienen. Circulair bouwen is iets creëren waar je over vijftig jaar nog alle kanten mee uit kan.”

Waarom is het zo belangrijk?

Circulair bouwen verkleint de milieu-impact van de bouwsector drastisch. Het uitgangspunt is: materialen die in omloop zijn, blijven in omloop. “We bouwen binnen de grens van onze planeet”, vat Martha Vandermaesen van Democo het samen. “We sluiten de cirkel door materialen te gebruiken die biologisch afbreekbaar of herbruikbaar zijn, zodat ze niet op de afvalberg terechtkomen. Daarbij stellen we ons de vraag: is het eigenlijk wel nodig om zoveel materialen te gebruiken? Is elk vals plafond echt noodzakelijk of kan het ook met minder? Circulair bouwen vergt minder productie en creëert minder afval.”

Wat zijn de voordelen voor jou?

Niet alleen de planeet, ook de consument heeft heel wat te winnen bij circulair bouwen. “De flexibiliteit van deze modulaire manier van bouwen is een zegen bij renovaties”, legt Martha Vandermaesen uit. “Omdat de materialen relatief makkelijk uit elkaar te halen en opnieuw te gebruiken zijn, wordt het veel interessanter om je woning aan te passen. Een waterlek is eenvoudiger op te sporen, het onderhouden of vervangen van leidingen gaat beter, een apart thuiskantoor is sneller ingericht, kinderkamers worden sneller omgevormd wanneer ze het huis uit zijn. Bovendien garanderen de meeste natuurlijke bouwmaterialen een gezond(er) binnenklimaat.”

Circulair bouwen zit in de lift

Circulair bouwen is momenteel nog niet helemaal ingeburgerd bij de doorsnee Vlaming, maar het is duidelijk dat de groep voorstanders elke dag groter wordt. Naarmate de regelgeving rond circulair bouwen verder uitbreidt en de voordelen voor consumenten alsmaar tastbaarder worden, zal de bewustwording bij het grote publiek verder groeien. En dat is ook nodig, aldus Nathalie Bisschops (Ciril): “De duurzame keuze is jammer genoeg niet altijd de goedkoopste. Maar we doen er alles aan om duurzaam bouwen betaalbaar te houden, zodat we iedereen mee aan boord krijgen. Dat vergt wat tijd, maar de voordelen van circulair bouwen zijn glashelder. De doorbraak komt eraan, daar heb ik alle vertrouwen in.